Bất lực có thể là nguyên nhân do sử dụng một số loại thuốc thuộc các nhóm sau đây: thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống un thư, thuốc cao huyết áp....
Các loại thuốc gây bất lực cho quý ông
1. Thuốc chống trầm cảm
- Nóm thuốc ức chế men monamine oxidase như penelzine, isocarboxazid... đều có khẳ năng gây suy giảm khả năng tình dục. Một số thuốc chống trầm cảm 3 vòng như amitriptylline, desipramine, nortriptylline… khi sử dụng nhóm này cũng có khả năng gây ra bất lực những tỷ lế thấp hơn.
- Nhóm ức chế chọn lọc serotonin chủ yếu gây rối loạn chức năng phóng tinh và khả năng cương ở nam giới xảy ra với tất cả các tác nhân trong nhóm như fluoxetine (20 – 75%), sertraline (20 – 67%) và paroxetine (20 – 30%). Lithium carbonate cũng có thể gây giảm khả năng cương trong khoảng 5 -50% số người sử dụng.
2. Thuốc an thần
- 25% người dùng thuốc an thần đều có biểu hiện giảm ham muốn quan hệ đặc biệt là các thuốc thioridazine và fluphenazine đều có khả năng làm giảm ham muốn và gây rối loạn cương ở nam giới.
3. Thuốc tim mạch - huyết áp
- Tác dụng của thuốc huyết áp lên trực tiếp mạch máu do vậy cũng làm giảm áp lực tài cơ quan sinh dục. Làm mất đi cảm giác như thuốc a-methyldopa, clonidine và guanfacine đều gây ra khả nằng suy giảm ham muốn tình dục ở 20 - 80% người sử dụng.
Các thuốc huỷ giao cảm ngoại biên như reserpine và guanethidine cũng có thể gây ra các rối loạn chức năng tình dục do có tác dụng trực tiếp trên hệ thần kinh thực vật. Nhóm các thuốc bêta giao cảm như metoprolol, nadolol, propranolol đều có nguy cơ gây giảm ham muốn tình dục và rối loạn chức năng phóng tinh do có tác dụng trực tiếp trên hệ mạch máu cũng như hệ thần kinh giao cảm, nguy cơ này tăng tỷ lệ thuận với liều dùng của thuốc.
Dùng liều thấp có thể giảm được tối đa tác dụng phụ đối với chức năng tình dục của các thuốc này. Các thuốc giãn mạch như hydralazine có thể gây suy giảm khả năng cương ở nam giới khi ngưng dùng đột ngột. Một số thuốc điều trị các bệnh tim mạch khác như digoxin, disopyramidole, các thuốc hạ mỡ máu đều được ghi nhận có thể gây giảm khả năng cương cũng như ham muốn tình dục ở nam giới.
4. Thuốc tiêu hoá
Các thuốc ức chế tiết dịch vị như cimetidine, ranitidine, famotidine và omeprazole có thể gây ra bất lực và biểu hiện đau khi xuất tinh trong một số trường hợp, cơ chế có thể do tác dụng kháng androgen của thuốc. Metoclopramide (một loại thuốc chống nôn) cũng có thể gây giảm hứng thú tình dục và rối loạn chức năng cương ở nam giới do làm tăng nồng độ prolactin trong máu.
5. Dẫn xuất thuốc phiện
Các dẫn xuất thuốc phiện đều gây giảm hứng thú tình dục và mất khoái cảm ở cả nam và nữ cũng như chứng bất lực ở nam. Cơ chế có thể do thuốc làm thay đổi nồng độ testosterone trong máu.
6. Thuốc tuyến tiền liệt
Đa phần các loại thuốc điều trị viêm tuyến tiền liệt dễ làm ức chế reductase 5-α có thể xảy ra rối loạn chức năng cương dương, xuất tinh giảm và nhiều tác dụng phụ khác.
Ngoài ra, việc dùng thường xuyên loại thuốc tuyến tiền liệt sẽ ảnh hưởng đến sự bài tiết của kích thích tố nam, ảnh hưởng đến ham muốn tình dục.
7. Thuốc chống ung thư
Các loại thuốc chống ung thư có chức năng duy nhất là loại bỏ và ngăn tế bào ung thư phát triển, tuy nhiên những loại thuốc này cũng ảnh hưởng đến tiêu hóa, gan, thận và cả các cơ quan sinh dục. Rất nhiều loại hoá chất chống ung thư, đặc biệt là methotrexate, có thể gây ức chế hoạt động của các tuyến sinh dục ở cả nam và nữ giới. Một số thuốc có thể gây suy giảm chức năng tình dục không hồi phục như cyclophosphamide.
Nguy cơ sử dụng thuốc gây hưởng đến chức năng sinh lý rất cao do vậy cần tránh lạm dụng quá nhiều mọi chỉ định đều phải có sự hướng dẫn của thấy thuốc nếu lạm dụng thuốc có thể gây khả năng mất sự cương vĩnh viễn và rất khó để hồi phục.